واردات شمش طلا رسماً آزاد شد

یکی از بزرگ‌ترین موانع گذشته، لزوم ثبت سفارش برای واردات شمش طلا بود.در یک اقدام مهم و استراتژیک برای تقویت ذخایر طلای کشور، افزایش نقدینگی در بازار رسمی، و به‌خصوص تشویق سرمایه‌گذاری خارجی (FDI)، دولت سیزدهم مصوبه‌ای کلیدی را ابلاغ کرد. این مصوبه که به امضای محمدرضا عارف، معاون اول رئیس‌جمهور، در تاریخ ۳۰ شهریور ۱۴۰۴ رسیده است، مسیر واردات شمش طلا استاندارد توسط سرمایه‌گذاران خارجی را به طور کامل هموار و قانونی ساخته است.

این تصمیم، نقطه عطفی در مدیریت بازار ارز و طلا محسوب می‌شود، چرا که برای اولین بار، یک مسیر شفاف و تضمین‌شده برای سرمایه‌گذاران خارجی فراهم می‌کند تا سرمایه خود را به شکل فیزیکی و قابل اتکا یعنی شمش طلا وارد کشور کنند و از آن درآمد کسب نمایند.

این طرح، با پیشنهاد مشترک وزارت امور اقتصادی و دارایی و بانک مرکزی و با استناد به قانون تشویق و حمایت سرمایه‌گذاری خارجی (مصوب ۱۳۸۰) و اصل ۱۳۸ قانون اساسی، تصویب شده است. مهم‌ترین جنبه این مصوبه، تضمین بازگشت اصل سرمایه و سود حاصل از آن به شکل شمش طلا پس از یک دوره یک‌ساله است؛ تضمینی که اعتماد سرمایه‌گذاران را برای واردات شمش طلا به شدت افزایش می‌دهد. در مقاله گذشته از گلدنفا به معرفی بهترین برند شمش طلا در ایران و جهان پرداختیم.

جزئیات و تغییرات کلیدی مصوبه جدید واردات شمش طلا

مصوبه جدید با هدف تسهیل فرایند و افزایش جذابیت، چندین تغییر مهم را در مقررات پیشین (مانند مصوبه شماره ۱۶۷۰۱۰/۶۰۲۴۲هـ مورخ ۱۲ آذر ۱۴۰۱) اعمال کرده است. این تغییرات، عمق سیاست‌گذاری دولت در قبال واردات شمش طلا را نشان می‌دهد:

۱. تمرکز انحصاری بر «طلا» و حذف سایر فلزات گرانبها

در مقررات جدید، تمرکز از عبارت عام «فلزات گرانبها» به صورت مشخص به «طلا» محدود شده است. این محدودیت در بندهای ۱ و ۳ مصوبه پیشین اعمال شده و نشان می‌دهد که هدف دولت در فاز فعلی، صرفاً جذب سرمایه به شکل واردات شمش طلا استاندارد است.

۲. حذف تشریفات دست‌وپاگیر برای واردات شمش طلا

یکی از بزرگ‌ترین موانع گذشته، لزوم ثبت سفارش برای واردات بود. بر اساس مصوبه جدید، واردات شمش طلا در چارچوب سقف تعیین‌شده در مجوز سرمایه‌گذاری خارجی، بدون نیاز به ثبت سفارش امکان‌پذیر است. این امر تنها با انجام تشریفات گمرکی معمول و تعیین دقیق ارزش آماری (بر اساس منابع معتبر بین‌المللی) تسهیل می‌شود. این ساده‌سازی فرآیند، سرعت واردات شمش طلا را به طور چشمگیری افزایش خواهد داد.

۳. شفافیت در رصد و گزارش‌دهی گمرکی

گمرک جمهوری اسلامی ایران مکلف شده است که تمام مستندات مربوط به ترخیص و تعیین ارزش طلای وارداتی را به صورت مستمر به دو نهاد اصلی یعنی سازمان سرمایه‌گذاری و کمک‌های اقتصادی و فنی ایران و بانک مرکزی ارسال کند. این مکانیزم تضمین می‌کند که تمامی مراحل واردات شمش طلا و ورود آن به کشور تحت نظارت دقیق نهادهای مالی و اقتصادی قرار داشته باشد.

۴. کانالیزه شدن عرضه و فروش در بسترهای رسمی

طلاهای وارداتی توسط سرمایه‌گذار خارجی، باید صرفاً و منحصراً از طریق مرکز مبادله ارز و طلا یا بورس کالا عرضه و به فروش برسند. این قانون‌گذاری از ورود طلا به بازارهای غیررسمی جلوگیری کرده و نقدینگی را مستقیماً به سمت بازارهای تحت نظارت دولت هدایت می‌کند. معادل ریالی حاصل از فروش نیز بلافاصله به حساب بنگاه پذیرنده سرمایه یا مالک طرح واریز خواهد شد.

۵. شناسایی دقیق سرمایه خارجی

سازمان سرمایه‌گذاری مسئولیت ثبت و نگهداری دقیق اطلاعات مربوط به فروش را بر عهده دارد. این اطلاعات شامل نام سرمایه‌گذار، شرکت پذیرنده، مقدار و عیار شمش طلا، تاریخ فروش، و ارزش ریالی دقیق است. ثبت این داده‌ها، شمش طلای وارداتی را به طور رسمی به عنوان سرمایه خارجی شناسایی می‌کند و برای مراحل بعدی خروج سرمایه ضروری است.

۶. تضمین بازگشت سرمایه و سود پس از یک‌سال

مهم‌ترین مشوق برای واردات شمش طلا، تضمین قابلیت انتقال سود و عایدات سرمایه‌گذاری به خارج از کشور است. این انتقال مجاز است، اما مشروط به گذشت حداقل یک‌سال از تاریخ ورود سرمایه و همچنین تصویب نهایی هیئت سرمایه‌گذاری خارجی و تأیید وزیر امور اقتصادی و دارایی (بر اساس ماده ۱۷ قانون حمایت از سرمایه‌گذاری خارجی). این دوره یک‌ساله، تعهد سرمایه‌گذار به حفظ سرمایه در کشور برای مدت معینی را تضمین می‌کند.

تبصره‌های حمایتی و اعتمادسازی در مصوبه واردات شمش طلا

برای جلب حداکثر اعتماد سرمایه‌گذاران و تسهیل شرایط گذشته، این مصوبه شامل چندین تبصره کلیدی است:

۱. پوشش شمش‌های وارداتی در دوره پیشین

یک اقدام مهم برای اعتمادسازی، اعطای مجوز ثبت سرمایه خارجی به شمش‌هایی است که در دوره زمانی از ۱۲ آذر ۱۴۰۱ تا زمان ابلاغ مصوبه جدید وارد شده‌اند، حتی اگر در بسترهای غیررسمی به فروش رسیده باشند. مشروط بر اینکه سرمایه‌گذار بتواند مستندات لازم را ارائه دهد، این شمش‌ها نیز به عنوان سرمایه خارجی ثبت شده و مشمول مزایای انتقال سود خواهند شد. این تبصره، نوعی عفو اقتصادی برای طلاهای وارداتی گذشته محسوب می‌شود.

۲. الزام شمش‌های معطل به عرضه رسمی

شمش‌هایی که پس از ۱۲ آذر ۱۴۰۱ وارد کشور شده‌اند اما هنوز به ریال تبدیل نشده‌اند، ملزم هستند که مطابق با بند (۳) مصوبه، از طریق مرکز مبادله یا بورس کالا عرضه شوند تا به طور رسمی در سیستم ثبت گردند.

۳. تضمین خروج اصل سرمایه به شکل شمش فیزیکی

یکی از نگرانی‌های اصلی سرمایه‌گذاران، خروج سود به صورت ارزی و اصل سرمایه به صورت ریالی بوده است. این مصوبه صراحتاً اعلام می‌کند که بازگشت اصل سرمایه خارجی به شکل شمش استاندارد طلا مجاز است. این خروج تا سقف وزن و عیار شمش واردشده، با تأیید هیئت سرمایه‌گذاری خارجی و بر اساس مجوز صادره انجام می‌گیرد. این تبصره اهمیت فوق‌العاده‌ای در جلب اعتماد دارد، زیرا تضمین می‌کند سرمایه‌گذار همان دارایی فیزیکی که وارد کرده است را می‌تواند خارج کند.

۴. لزوم حفظ بستر معامله برای خروج

خروج شمش‌ها باید صرفاً از همان بستری انجام شود که ورود و عرضه اولیه در آن صورت گرفته است. به عبارت دیگر، مسیر ورود، عرضه، کسب سود و خروج باید همگی در چارچوب بسترهای رسمی کشور (بورس کالا یا مرکز مبادله) انجام شود.

۵. پایبندی کامل به قوانین تشویق سرمایه‌گذاری

در نهایت، تمامی فرایند واردات شمش طلا، عرضه و خروج آن باید با رعایت کامل مفاد قانون تشویق و حمایت سرمایه‌گذاری خارجی و آیین‌نامه‌های اجرایی آن صورت پذیرد. این تأکید بر پایبندی قانونی، به مصوبه جدید اعتبار حقوقی و بین‌المللی می‌بخشد.

تأثیرات اقتصادی و چشم‌انداز آینده واردات شمش طلا

تصمیم برای آزادسازی واردات شمش طلا توسط سرمایه‌گذاران خارجی، یک سیاست چند وجهی است که هدف‌گذاری‌های گسترده‌ای در اقتصاد کلان دارد:

• مدیریت نرخ ارز و بازار طلا: افزایش عرضه شمش طلا در بازار رسمی (مرکز مبادله و بورس کالا) به طور مستقیم بر کاهش قیمت‌های غیررسمی و کاهش حباب طلا تأثیر می‌گذارد.
• تسهیل جذب سرمایه خارجی: تضمین خروج شمش طلا به جای ارزهای رایج (با نوسان بالا)، یک عامل انگیزشی بسیار قوی برای سرمایه‌گذاران خارجی محسوب می‌شود و ریسک آن‌ها را به شدت کاهش می‌دهد.
• مبارزه با قاچاق: ایجاد یک مسیر رسمی، شفاف و سریع برای واردات شمش طلا، انگیزه برای قاچاق شمش طلا را از بین می‌برد و درآمدهای حاصل از آن را به خزانه رسمی کشور بازمی‌گرداند.
• تقویت ذخایر بانک مرکزی: اگرچه این طلا متعلق به بخش خصوصی است، اما گردش آن در بازار رسمی و نظارت بر حجم آن، به طور غیرمستقیم، مدیریت ذخایر ارزی و طلای کشور را تسهیل می‌کند.

در مجموع، این مصوبه نه تنها یک گام اجرایی مهم است، بلکه یک سیگنال قوی به بازارهای جهانی و سرمایه‌گذاران خارجی است که جمهوری اسلامی ایران در مسیر تسهیل واردات شمش طلا و حمایت از سرمایه‌های خارجی، مصمم و جدی است. The Royal Mint ضرابخانه سلطنتی بریتانیا، علاوه بر تولید سکه، شمش نیز تولید می‌کند. این برند به دلیل قدمت و اعتبار تاریخی، یکی از گزینه‌های مورد اعتماد برای خرید شمش طلا است.همچنین شمش  PAMP با طرح "Lady Fortuna" (الهه بخت و اقبال) بسیار معروف است و به عنوان نمادی از اعتبار و اصالت شناخته می‌شود.

سوالات متداول درباره مصوبه واردات شمش طلا